Wanneer een bedrijf in financiële moeilijkheden verkeert en aanzienlijke schulden heeft, staan crediteuren klaar om hun vorderingen te innen. Als het niet lukt om deze vorderingen te voldoen, kunnen de crediteuren of het bedrijf zelf een faillissement aanvragen. Nadat de rechter uitspraak heeft gedaan, bepaalt de curator welke crediteuren als eerste worden uitbetaald. Dit wordt voornamelijk bepaald door de aard van de vordering van de crediteur. Maar wat is de officiële volgorde van prioriteit bij het uitbetalen van vorderingen in geval van een faillissement?
De rangorde van schuldeisers
U heeft vast weleens van faillissementen gehoord. Maar wist u dat niet alle schuldeisers bij een faillissement dezelfde rechten hebben? Er bestaat namelijk een specifieke rangorde bij het verdelen van de opbrengsten uit de failliete boedel. In dit artikel zullen we deze rangorde nader toelichten.
Zodra een faillissement wordt uitgesproken, zijn er drie categorieën schuldeisers die een rol spelen: boedelschuldeisers, preferente schuldeisers en concurrente schuldeisers.
Boedelschuldeisers worden als eerste voldaan door de curator omdat zij kosten hebben gemaakt met betrekking tot het faillissement of de bewaring van goederen. Dit omvat onder meer salarissen van werknemers die gedurende het faillissement moeten worden betaald, maar ook kosten voor transport en opslag van goederen die onder beheer van de curator vallen.
Preferente schuldeisers hebben wettelijk gezien voorrang boven alle concurrente schuldeisers. Dit omvat onder andere werknemers met achterstallig loon, de Belastingdienst met openstaande vorderingen en uitkeringsinstanties zoals het UWV voor eventuele WW-uitkeringen.
Concurrente schulden blijven over nadat alle boedelschulden en preferente vorderingen zijn afgehandeld door de curator. Dit zijn meestal kleinere bedrijven of Zzp’ers die niet onder de eerder genoemde categorieën vallen.
Achtergestelde crediteuren kunnen pas aanspraak maken op hun tegoeden nadat preferente en soms ook concurrente crediteuren volledig zijn voldaan.
Internationale faillissementen
Met de toenemende globalisering van bedrijven en economieën, worden faillissementen steeds vaker een grensoverschrijdende aangelegenheid. In dergelijke gevallen kunnen conflicten ontstaan over welk rechtssysteem van toepassing is en hoe de rangorde van schuldeisers wordt vastgesteld. Internationale overeenkomsten, zoals het UNCITRAL Model Law on Cross-Border Insolvency, proberen deze kwesties aan te pakken door richtlijnen te bieden voor het omgaan met grensoverschrijdende faillissementen. Toch blijven deze internationale aspecten vaak onderbelicht in de discussies over faillissementsrecht.
Retentierecht en stil pandrecht
Naast de meer gebruikelijke preferente en bevoorrechte schuldeisers bestaat er ook zoiets als een retentierecht en stil pandrecht. Een retentierecht geeft bijvoorbeeld een schuldeiser het recht om goederen vast te houden totdat alle verschuldigde bedragen voldaan zijn. Dit kan van toepassing zijn in verschillende sectoren, zoals de bouw of de auto industrie. Het stil pandrecht is een pandrecht dat niet openbaar wordt gemaakt, maar wel wettelijk is vastgelegd. Het is een minder bekend concept, maar het kan aanzienlijke invloed hebben op de rangorde van schuldeisers en de verdeling van activa bij een faillissement.
